شاهد پیوند: رویداد صاحبدلان از جوانان حمایت می‌کند

به گزارش روابط‌عمومی رویداد صاحبدلان،شاهد پیوند، نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر  با بیان‌ این نکته که نمایش دینی قدمت بسیار طولانی دارد، گفت: با جستجو و کاوش نمایش امروزی که ما آن را تئاتر می‌خوانیم، درمی‌یابیم که این گونه نمایشی از دل آیین‌هایی آمده است که اتفاقاً در ستایش پروردگار بوده‌اند. اگر درباره نمایش دینی بخواهیم صحبت کنیم قدمتی به بلندای تاریخ دارد.

 او ادامه داد: با آشنایی درام امروزی تعاریف نیز نسبت به نمایش و تئاتر دینی متفاوت می‌شود و بهتر است این دو را از هم جدا بگذاریم. چرا که هر تئاتری نمایش نیست و هر نمایشی تئاتر نیست. وقتی ما درباره تئاتر دینی صحبت می‌کنیم آن‌قدر مقوله دین و آموزه‌های دینی وسیع هستند که در درجه نخست بحث فضیلت‌های اخلاقی مطرح می‌شود؛ از این منظر هر تئاتری که می‌بینیم می‌تواند تئاتر دینی باشد. وقتی انسان آن نمایش را می‌بیند و یک درجه خود را به سمت تعالی و رشد نزدیک می‌کند در واقع بخشی از آموزه‌های دینی است که برروی او اثرگذاشته‌اند و در احادیث و آیات نیز بسیار درباره این موضوع صحبت شده است. پس هر تئاتری که رهنمون کند و فضایل اخلاقی را به ما گوشزد کند، می‌تواند تئاتر دینی باشد.

 این مدرس تئاتر با بیان این‌که اگر به شکل اخص کلمه بخواهیم بررسی کنیم برخی از نمایش‌ها به شکل مستقیم ما را به سمت دین هدایت می‌کنند، گفت: قصص دینی، روایات، آیات و احادیث از آن جمله هستند. ما بزرگانی داشتیم که به درجات رفیعی رسیدند و آثارشان باقی‌مانده است؛ مانند شیخ سهروردی، ابوالحسن ابوالخیر یا شیخ خرقانی که در کل زندگی‌شان مایه مباهات بوده‌اند و حتی در دوره معاصر می‌توان از علی گندابی، رجبعلی خیاط و... نام برد که در نمایش یکی از گزاره‌های درست دینی هستند. برخی دیگر غیرمستقیم هستند و تنها نشئت گرفته از دین؛ در واقع در این دسته از نمایش‌ها هیچ رگه‌ای از دین نیست؛ اما وقتی تمام می‌شود شما را به یک آیه یا حدیث ارجاع می‌دهد. یعنی شما کل آن آیه را در صحنه نمایش دیده‌اید بدون این که چیزی به شما بگوید و کاملاً غیرمستقیم آن را برای شما تشریح کرده است.

 پیوند در ادامه با اشاره به این که یکی از دلایلی که کمتر جوانان و دانشجویان به این امر می‌پردازند، نگاه اشتباه به این قشر است، توضیح داد: متأسفانه برخی عنوان می‌کنند که جوانان امروز دین زده شده‌اند و خیلی توجهی به مسائل دینی و تئاتر دینی ندارند؛ درحالی‌که آن‌ها بسیار خالص هستند و تنها می‌ترسند وارد حیطه‌ای شوند که نتوانند حق مطلب را به‌درستی در آن ادا کنند؛ بنابراین ما باید آنها را مطلع کرده و راه را برایشان هموار کنیم تا نگاهشان را نسبت به موضوعات مطرح کنند. می‌توان در کنار این جوانان  مشاورانی باتجربه قرار داد که بسیار نقش مهمی دارند. چرا که باید هم به مسائل دینی اشراف داشته باشند و هم تا حدی الفبای تئاتر را بشناسند. اگر این دو در کنار هم قرار گیرند، می‌توانند اتفاقات شگرفی را رقم بزنند.

 این کارگردان تئاتر افزود: هنرمندان حرفه‌ای نیاز به پشتوانه مالی دارند و آن ترس اولیه را ندارند، چرا که به بلوغ کاری و فکری رسیده‌اند و حیطه کاری خود را می‌شناسند؛ بنابراین نیازمند حمایت مالی و معنوی هستند تا بتوانند اتفاقی را که باید رقم بزنند. اینجا دیگر آن مشاور که به جوانان مشاوره می‌دهد نمی‌تواند، حضور پیدا کند؛ بلکه باید کسی باشد که زبان مفاهمه رسمی را بلد باشد. اگر این دیالوگ بین استادان پیشکسوت و جوانان برقرار شود، هر دو می‌توانند از یکدیگر بیاموزند و با هم گفت‌وگو داشته باشند.

 پیوند گفت: از سوی دیگر هنرمندان باید آزادی عمل داشته باشند و حمایت مالی شوند. رویداد «صاحبدلان» نشان داد به درستی از جوانان حمایت می‌کند. شیوه برگزاری این رویداد که در تمام بخش‌ها و در تمام استان‌ها برگزار می‌شود، نشان از وسعت عمل آن دارد. به نظرم دست‌اندرکاران رویداد صاحبدلان که در ابتدا جشنواره بود، خودشان هم فکر نمی‌کردند روزی این رویداد تا این اندازه وسیع و همه‌گیر شود. این نشان از پتانسیل ویژه جوانان دارد، چرا که اگر با مهر، محبت و مودت با آن‌ها برخورد شود، هیچ‌کدام دین‌گریز نیستند و استقبال می‌کنند و در این رویداد حضور خواهند داشت.

 این نویسنده درباره تأثیر تولیدات دینی در فرهنگ عمومی اظهار کرد: قطعاً جایگاه خود را پیدا کرده است؛ اما این که چقدر توانسته در فرهنگ عمومی تأثیر گذاشته باشد، باید گفت این تأثیر بدوی است و باید زمان بگذرد تا متوجه آن شد.

 پیوند با بیان این که بزرگ‌ترین معضل رویداد صاحبدلان نبود یک آوردگاه ثابت است، ادامه داد: ما الان می‌دانیم برای دیدن نمایش کودک باید به تالار هنر و یا کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در پارک لاله برویم و برای نمایش‌های آیینی - سنتی، تماشاخانه سنگلج اما برای دیدن تئاتر دینی جای مشخصی وجود ندارد و باید بگردیم. اگر مناسبتی باشد شاید یک اثر بتوانیم در آن پیدا کنیم که به تماشای آن بنشینیم. درحالی‌که باید جایی داشته باشیم که مختص به نمایش دینی باشد و با رویکردهای مختلف هم اجرا داشته باشد و صرفاً نمایش‌های دینی مستقیم به روی صحنه نفرستد. باید آن‌قدر آزاد باشند که نمایش عروسکی، نمایش خیابانی یا حتی پرفورمنس آرت در این حوزه داشته باشند و به شکل مستمر اجرا بروند.

 او گفت: چرا ما نباید از اشکال هنر معاصر به نفع خودمان بهره ببریم؟ چه کسی گفته تعزیه را نمی‌شود امروزی کرد؟ ما می‌توانیم تعزیه را برای خودمان نگه داریم، اما به شکل امروزی آن را اجرا کنیم. تعزیه یک نمایش موزه‌ای است که تا ابد مخاطب خودش را دارد و باید اجرا شود، اما می‌توانیم از آموزه‌های دینی در تئاتر مدرن نیز بهره بگیریم. بسیاری از کشورهای دیگر این کار را انجام داده‌اند و ما تنها می‌گوییم تعزیه ولاغیر. به نظر می‌رسد این تأثیر بدوی در حال رخ‌دادن است و هرچه می‌گذرد بیشتر نیز می‌شود.

 پیوند در پایان سخنان خود بیان کرد: رویداد صاحبدلان امروز به جایگاه واقعی خود رسیده است و دبیرخانه دائمی دارد و دبیر آن نیز ثابت است و این اتفاق خوبی را رقم می‌زند چرا که تغییر دبیر در جشنواره‌ها و رویدادها در کشور ما خود تبدیل به یک معضل شده است و هر سال شاهد تغییرات در این جشنواره‌ها هستیم. این به بقای یک جشنواره کمک نمی‌کند. یکی از دلایلی که رویدادها و جشنواره‌های آن‌سوی آب‌ها درست پیش می‌روند ثابت‌بودن شخص دبیر برای سال‌هاست و او آنچه را که از قبل روی کاغذ ثبت شده به نحو احسن اجرا می‌کند. در واقع نقشه راه برای او تبیین شده است و نمی‌تواند چیزی را تغییر دهد مگر این که رویدادی را به آن اضافه کند که آن هم باید از شورای مشخصی اجازه آن را دریافت کند.