نمایش فرم شیوه ای تاثیرگذار در حوزه تئاتر دینی است

افشین قاسمی کارگردان نمایش « حُر در میان دوزخ و بهشت» که در بخش محیطی نهمین دوره تئاتر صاحبدلان اجرا می شود، در گفت و گو با ایران تئاتر در خصوص مضمون این نمایش بیان کرد: این نمایش موقعیتی را به تصویر می کشد که در آن شخصیت حر در آستانه تصمیم بزرگ خود در پیوستن به امام حسین (ع) و یارانش قرار دارد. «حر در میان دوزخ و بهشت» تلاش دارد تا وضعیت درونی حر را در آماده شدن برای اتخاذ این تصمیم به تصویر بکشد.

او همچنین درباره شیوه اجرا و فضای این نمایش تشریح کرد: شیوه اجرایی نمایش بر پایه فرم و حرکت است که در همراهی با دیالوگ و موسیقی به حس و حال درونی این شخصیت نزدیک می شود و در کلیت خود سعی در نمایش دادن درونیات حر در این مرحله حساس و سرنوشت ساز تصمیم گیری اش دارد. روایت داستانی نمایش که از طریق آواز و همسرایی گروه نمایش پیش می رود، به این صروت است که موجب می شود تا حر خود را بعد از واقعه عاشورا و رخدادهای تلخی که در این روز به وقوع پیوسته ببیند و همین تصورات است که در نهایت تصمیم قطعی او را برای پیوستن به مسیر حق و راستی محقق می کند.

این کارگردان تئاتر همچنین در ارتباط با ویژگی های اجرای این اثر گفت: نمایش « حر در میان دوزخ و بهشت» ببیش از اینکه بر یک روایت داستانی صرف متکی باشد سعی در انتقال حال و هوا و درونیات شخصیت نمایش دارد. به واسطه اینکه از فرم و حرکت در این اجرا بهره برده ایم، مخاطب در حقیقت بیشتر از طریق تصاویری که فرم نمایش ارائه می کند با اثر ارتباط برقرار می کند. این جنبه های تصویری در نمایش ما بسیار اهمیت دارد و عمده اثرگذاری اش را از این طریق اعمال می کند. این تصاویر در حقیقت بیشتر از هر چیز انتقال مفاهیم مورد نظر را دنبال می کنند، به طوری که در نهایت این مخاطب است که در ذهن خود اتفاقات نمایش را با دریافت هایی که دارد تصویرسازی می کند.

کارگردان نمایش خیابانی «تاریخ خاک مرا صدا می زند» در خصوص ویژگی های اجرای نمایش در قالب فرم بیان کرد: پیش از این و در سومین دوره تئاتر صاحبدلان نیز نمایش تعزیه حضرت علی اکبر (ع) را به صورت فرم و حرکت ارائه کرده بودیم. تولید اثر نمایشی در قالب فرم و حرکت دشواری های خاص خود را دارد؛ چرا که با توجه به حرکت ها و میزانسن های دقیق و منظم  نیازمند هماهنگی ها و دقت عمل خاصی است که به ویژه در نمایش های محیطی با سختی های بیشتری همراه می شود. با این وجود شخصاً به کارکردن در قالب نمایش فرم علاقه و تمایل خاصی دارم؛ چرا که در این شیوه از اجرا با کمترین دیالوگ می بایست بیشترین تاثیرگذاری را داشت. متاسفانه به دلیل پیچیدگی های اجرایی و هزینه بر بودن تولید نمایش های فرم، هنرمندان تئاتر کمتر سراغ این شیوه اجرایی می روند. ولی معتقدم در صورتی که امکان ها و حمایت های بیشتری از تولید نمایش های فرم صورت بگیرد اطمینان دارم هنرمندان بیشتری تمایل به کار کردن در این فضا داشته باشند. شخصاً بسیار تمایل دارم تا بتوانم تجربه های بیشتر و متفاوت تری را در این فضا دنبال کنم که این امر تا اندازه زیادی در گرو حمایت های بیشتر است.

کارگردان نمایش عروسکی «رنگ سرخ» در بخش پایانی سخنانش در خصوص تجربه حضور در نهمین دوره تئاتر صاحبدلان گفت: تئاتر صاحبدلان به عنوان تنها رویدادی که بر نمایش های دینی متمرکز است، یکی از جدی ترین فرصت های ارائه اثر در این حوزه محسوب می شود. اما خیلی مطلوب خواهد بود که دامنه برگزاری این رویداد را بتوان وسعت بیشتری داد. متاسفانه اغلب رویدادهای تئاتری پایتخت در مرکز شهر و در محدوده کوچکی شاهد هستیم که همین امر موجب می شود تا ساکنین دیگر نقاط شهر دسترسی آسانی به این رویدادها نداشته باشند. متاسفانه این معضلی است که تقریباً گریبانگیر همه رخدادها و جشنواره های تئاتری ما است. شخصاً معتقدم در صورت تعیین گستره ای وسیع تر در برگزاری این رویدادها می توان به دامنه تاثیرگذاری آن ها افزود تا شهروندان بیشتری بتوانند از این خدمات فرهنگی بهره مند شوند.